Olijfolie is een prachtig natuurproduct. Een lekker en gezond voedingsmiddel maar ook een eeuwenoud kenmerk van de mediterrane keuken. Ruim 5000 jaar geleden werd olijfolie al intensief gebruikt in de landen rond de Middellandse Zee. Inmiddels ontdekken ook in ons land meer en meer keukenpieten de eindeloze mogelijkheden van dit ingrediënt. Geen wonder, want olijfolie is niet alleen lekker en veelzijdig; het is ook gezond. Wie wel eens heeft gereisd in Zuid-Europa heeft vast enkele heerlijke gerechten met olijfolie kunnen proeven. Maar ook oer-Belgische recepten krijgen een verrassende dimensie door het gebruik van olijfolie.
Puur fruitsap
Ruim 70% van de totale olijfolieproductie in de wereld komt uit de Europese Unie : Spanje, Italië, Griekenland, Portugal en Frankrijk zijn de leveranciers. De manier waarop olijfolie wordt gewonnen, is al duizenden jaren dezelfde. De perstechnieken zijn uiteraard enorm verbeterd, maar het plukken, selecteren en persen van olijven is nog altijd een arbeidsintensieve zaak.
Na het plukken worden de olijven gewassen, geplet en de brij wordt geperst. Hierna wordt de olie gescheiden van het vegetaal water. Olijfolie wordt daarom een fruitsap genoemd.
Benamingen en kwaliteiten
Indien de olie die zo wordt gewonnen beantwoordt aan de vele scheikundige samenstellings-, smaakcriteria en lage zuurtegraad (max. 1%) zoals bepaald door de Europese Commissie, dan is zij van de hoogste kwaliteitscategorie en krijgt zij de benaming Extra Vierge Olijfolie. Vierge Olijfolie is nog steeds een puur vruchtensap, maar met een zuurtegraad van max. 2%. Is de smaak, kleur, zuurtegraad niet correct, dan wordt zij zoals de meeste andere tafeloliën geraffineerd. Zij verliest kleur en smaak en krijgt gewoonweg de benaming Olijfolie.
De benaming “eerste koude persing” is achterhaald en dateert uit de tijd dat de persen nog niet zo krachtig waren. De huidige persen hebben zoveel kracht dat alle olie in 1 enkele persing wordt gewonnen. De hoogste kwaliteit wordt dus nu vooral aangegeven door de benaming “extra vierge olijfolie”.
Lekker gezond
Olijfolie is ook een gezond voedingsmiddel en past uitstekend in een evenwichtig eetpatroon. Wetenschappers zijn het erover eens dat olijfolie een belangrijke rol speelt bij de preventie van risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Ook kan ze het risico op sommige soorten kanker verminderen, zoals darm- en borstkanker. Dat komt doordat olijfolie rijk is aan enkelvoudig onverzadigde vetzuren. Deze vetzuren hebben een positief effect op de kwaliteit van het cholesterol in ons bloed: ze verlagen gehalte ‘slechte’ cholesterol (LDL) en houden het ‘goede’ cholesterol(HDL) op peil.
Kooktips
Recepten op basis van vaste vetstoffen kunt u gemakkelijk aanpassen : 50g vaste vetstof staat gelijk aan 1 eetlepel olijfolie. Olijfolie bevat precies evenveel calorieën als andere plantaardige vetten : 9 Kcal/g.
Als u olijfolie gebruikt voor bakken, hou er dan rekening mee dat olie heel mooi uitvloeit bij het opwarmen en dat u er dus minder van nodig heeft.
Als u een vinaigrette maakt, kunt u het beste eerst de azijn (of citroensap) in een kommetje gieten en daarna de olijfolie toevoegen. Zo mengen de ingrediënten beter.
Om te weten of de olie op de juiste temperatuur is voor het bakken van aardappelen, groenten, fruit of vis, legt u gewoon een stukje brood in de pan. Borrelt de olie rond het brood dan is ze op temperatuur.
Geef uw favoriete olijfolie een persoonlijk aroma. Doe bijvoorbeeld verse basilicum, dragon, venkel of een paar pepertjes in de olijfolie fles. Sluit deze goed af en laat de kruiden op kamertemperatuur trekken. Al na een paar dagen proeft u het verschil. Trouwens, zo’n zelf op smaak gebrachte olijfolie is ook een leuk persoonlijk cadeau!
Bewaartip : Bewaar olijfolie in een goed gesloten fles, op een donkere plaats en bij kamertemperatuur, zo blijft ze gemakkelijk anderhalf jaar houdbaar.

Voor meer informatie en/of recepten :
Informatiecentrum van de Olijfolie
R. Vandendriesschelaan 5
1150 Brussel
Tel 02/7729125 Fax 02/7729740
E-mail : info@info-oliveoil.com